Quảng Trị, một ngày nắng đổ lửa tháng Năm. Chúng tôi có mặt tại sân bay Tà Cơn – căn cứ quân sự “khét tiếng” một thời của quân đội Mỹ – nơi từng chứng kiến những trận chiến ác liệt nhất trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Giữa đại ngàn Trường Sơn, nơi từng oằn mình chịu đựng hàng vạn tấn bom đạn, giờ đây là một vùng đất lặng lẽ, nhưng tràn ngập ký ức lịch sử.

 Những chiếc máy bay hiện vật trong bảo tàng ngoài trời

Một thời khốc liệt.

Từ trung tâm thị trấn Khe Sanh, chúng tôi men theo con đường đỏ bazan, uốn lượn qua những đồi cà phê xanh ngút mắt để đến Tà Cơn. Giữa khung cảnh thiên nhiên hoang sơ, bãi đất bằng rộng trước mặt hiện ra – đó chính là phần còn lại của sân bay Tà Cơn.

Anh Lê Trung Kiên, hướng dẫn viên địa phương, cho biết: “Chúng tôi đón hàng nghìn lượt khách mỗi năm, trong đó có nhiều du khách nước ngoài. Họ đến đây không chỉ vì tò mò mà còn để cảm nhận giá trị của hòa bình – thứ mà nơi này phải trả giá quá đắt mới có được.”

Vừa chỉ tay vào chiếc xác máy bay vận tải C-130 rỉ sét nằm giữa sân, vừa kể: “Ngày xưa đây là nơi tiếp nhận hàng hóa, vũ khí, thậm chí cả lính Mỹ bằng máy bay. Nhưng cũng là nơi quân ta bắn rơi hàng loạt phi cơ địch. Trận đánh năm 1968 ở đây khốc liệt không thua gì Điện Biên Phủ.”

 C-130 từng không vận và yểm trợ hỏa lực chiến trường Việt Nam.

Thật vậy, Tà Cơn không phải là cái tên xa lạ trong sử sách. Trong chiến dịch Đường 9 – Khe Sanh, nơi này là trọng điểm của cuộc vây hãm kéo dài 170 ngày đêm – cuộc đối đầu lớn nhất giữa Quân Giải phóng và lực lượng thủy quân lục chiến Mỹ. Những trận mưa bom, pháo dữ dội đã biến nơi đây thành địa ngục trần gian. Nhưng cũng chính tại đây, ý chí và lòng quả cảm của người lính Việt Nam đã chiến thắng.

 Dấu tích chiến tranh còn đó

Chúng tôi đi qua đường băng cũ – giờ đã phủ rêu phong – rồi vào bên trong khu trưng bày hiện vật. Những boong-ke đổ nát, những hố bom sâu hoắm vẫn còn nguyên vết tích. Trên các bức tường là ảnh tư liệu, bản đồ tác chiến, súng đạn, mảnh xác máy bay – tất cả tái hiện sống động một giai đoạn chiến tranh cam go.

Chiều muộn. Ánh nắng cuối ngày trải dài trên đường băng cũ. Tà Cơn – giờ chỉ còn là cái tên – nhưng từng mảnh đất, ngọn cỏ nơi đây đều đã thấm máu của biết bao người con đất Việt. Trong sự im lặng của núi rừng, ký ức vẫn còn đó – như một lời nhắc nhở, một khúc tráng ca bất tử giữa đại ngàn Trường Sơn.

                                                                                                                                               Hữu Tú