"Vụ án liên quan đến Ngân hàng SCB, khi Viện kiểm sát nhân dân đề nghị tử hình với bà Trương Mỹ Lan, vài hôm sau gia đình đã nộp tiền khắc phục, chuộc tội...", đại biểu Phạm Văn Hòa nêu.
Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan.

Khẳng định những tội ác này gây hậu quả hết sức nghiêm trọng, bà Lan cũng chia sẻ, khi lực lượng chấp pháp, cơ quan hành pháp phải hết sức vất vả đối với loại tội phạm này. Thế thì tại sao chúng ta lại giảm án?

“Nếu chúng ta nhân văn với tội phạm, thì thân nhân của những nạn nhân, rồi những người đã chết vì những tội lỗi này, người ta sẽ cảm thấy như thế nào? Và cũng đừng phát biểu rằng người ta không biết khi làm chuyện này”, bà Lan cho hay.

Đồng tình khi trong luật đã có những gia tăng về các khung hình phạt, song bà Lan cho rằng, vẫn cần giữ "chốt chặn cuối cùng" cao nhất đối với những trường hợp vi phạm cực kỳ nghiêm trọng - tử hình.

“Đó cũng là chứng minh để cho nhân dân thấy Quốc hội chúng ta xây dựng luật là vì nhân dân, vì xã hội, vì chúng ta phải có một môi trường an toàn cho người dân”, đại biểu đoàn TP HCM nêu quan điểm.

Nộp tiền khắc phục ngay sau đề nghị tử hình

Cùng đề cập đến 8 tội danh trên, đại biểu Phạm Văn Hoà (Đồng Tháp) không đồng ý bỏ án tử hình với tội vận chuyển trái phép chất ma túy và tội tham ô tài sản.

Theo ông Hòa, từ trước đến nay, chưa tử hình ai phạm tội tham ô tài sản, tuy nhiên vừa rồi, vụ án liên quan đến Ngân hàng SCB, khi Viện kiểm sát nhân dân đề nghị tử hình với bà Trương Mỹ Lan, vài hôm sau gia đình đã nộp tiền khắc phục, "chuộc tội" mong được hưởng khoan hồng, giảm án...

Đại biểu Phạm Văn Hoà (Đồng Tháp).

Nhấn mạnh án tử hình nhằm mục đích phòng ngừa, răn đe, cảnh tỉnh là hết sức cần thiết, đại biểu đề nghị ban soạn thảo nghiên cứu giữ hình phạt tử hình với tội tham ô tài sản.

Theo đại biểu, mặc dù giữ án tử hình nhưng nếu sau đó bị can khắc phục hậu quả tốt thì cơ quan chức năng sẽ xem xét giảm án cho bị can.

Lấy ví dụ vụ án liên quan đến bà Trương Mỹ Lan làm thất thoát ngân sách cả triệu tỷ đồng, ông Hòa cho rằng, con số này rất lớn, không hình dung được.

"Nếu khắc phục được nửa số tiền này, chúng ta đã xây dựng được 50% tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam rồi", đại biểu nói.

Khẳng định chính sách hình sự tiến bộ và nhân đạo

Cũng tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) cho rằng, việc bỏ hình phạt tử hình đối với một số tội danh trong dự thảo luật được người dân và đại biểu Quốc hội quan tâm sâu sắc. Bởi theo bà, hình phạt tử hình không chỉ là mức chế tài cao nhất trong hệ thống hình phạt của nước ta mà còn là biểu tượng của công lý, của sự phẫn nộ xã hội trước những hành vi đặc biệt nghiêm trọng.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga.

Theo bà, việc giảm hoặc loại bỏ hình phạt này luôn gợi ra những băn khoăn về tính răn đe, khả năng phòng ngừa tội phạm cũng như tác động tâm lý xã hội.

Theo tiến trình phát triển của xã hội, từ năm 1999 đến nay, qua các lần sửa đổi, số lượng tội danh có mức hình phạt cao nhất là tử hình đã giảm từ 29 tội xuống còn 18 tội và dần thu hẹp việc áp dụng hình phạt tử hình với một số đối tượng như người chưa thành niên, phụ nữ có thai, nuôi con nhỏ, người cao tuổi...

Đại biểu cho rằng, quy định như vậy rất phù hợp với xu hướng hệ thống pháp luật quốc tế, đó là nhiều quốc gia trên thế giới đã xóa hình phạt tử hình hoặc hạn chế áp dụng ở mức tối đa.

"Điều này khẳng định chính sách hình sự tiến bộ và nhân đạo của Việt Nam, đặc biệt việc áp dụng hình phạt tử hình với một số tội danh không thật sự cần thiết và hiệu quả, trên thực tế hầu như không áp dụng", bà Nga nói.

Theo đại biểu, cũng cần nhìn nhận một cách công bằng rằng việc bỏ hình phạt tử hình trong một số tội danh không có nghĩa là khoan dung với tội phạm, mà là sự điều chỉnh phù hợp với bối cảnh pháp lý, nhận thức nhân quyền và thực tiễn đấu tranh phòng chống tội phạm hiện nay.

Hữu Tú